Η NASA παρουσιάζει πιθανή ένδειξη ζωής στον πλανήτη Άρη

12 Σεπτεμβρίου 2025 10:37

Η NASA ανακοίνωσε μία από τις πιο εντυπωσιακές ανακαλύψεις της αποστολής Perseverance στον κρατήρα Jezero του Άρη. Πρόκειται για έναν βράχο που φέρει χαρακτηριστικά σκοτεινά στίγματα, γνωστά ως leopard spots, τα οποία ενδέχεται να αποτελούν ίχνη αρχαίας μικροβιακής ζωής.

Ο βράχος, που έχει πάρει το παρατσούκλι «Cheyava Falls», εντοπίστηκε και τρυπήθηκε τον Ιούλιο του 2024. Από αυτό το σημείο συλλέχθηκε ο πολύτιμος πυρήνας που οι επιστήμονες ονόμασαν «Sapphire Canyon». Η περιοχή βρίσκεται στην κοίτη του αρχαίου ποταμού Neretva Vallis, ο οποίος πριν από περισσότερα από 3 δισεκατομμύρια χρόνια τροφοδοτούσε με νερό τη λίμνη του κρατήρα.

Οι γεωλόγοι της NASA υποστηρίζουν ότι τα παράξενα στίγματα δεν μπορούν εύκολα να εξηγηθούν με καθαρά γεωχημικές διεργασίες. Αντίθετα, μπορεί να συνδέονται με μεταβολικές δραστηριότητες μικροοργανισμών που έζησαν σε εκείνο το αρχαίο υδάτινο περιβάλλον. Η μελέτη δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Nature, ύστερα από έναν χρόνο αυστηρής αξιολόγησης.

Ο εξοπλισμός του Perseverance έδωσε πολλά στοιχεία. Το όργανο SHERLOC εντόπισε οργανικές ενώσεις – τα βασικά συστατικά της ζωής όπως την ξέρουμε. Το PIXL κατέγραψε παρουσία φωσφόρου και σιδήρου μέσα στα leopard spots, ενώ οι λευκές φλέβες ασβεστίου-θειικού μαρτυρούν ότι νερό κυκλοφορούσε μέσα στο πέτρωμα.

Σε ορισμένα σημεία βρέθηκε και αιματίτης, το ορυκτό που δίνει στον Άρη το κόκκινο χρώμα του. Οι αντιδράσεις ανάμεσα στον αιματίτη και τις οργανικές ουσίες θα μπορούσαν να είχαν προσφέρει ενέργεια σε μικροοργανισμούς, όπως συμβαίνει σε ανάλογα περιβάλλοντα στη Γη.

Οι ερευνητές εξετάζουν δύο σενάρια: είτε τα στίγματα προήλθαν από καθαρά χημικές διεργασίες σε συνθήκες χαμηλής θερμοκρασίας, είτε δημιουργήθηκαν χάρη σε μικρόβια που ζούσαν στη λάσπη του παλιού ποταμού. Το δεύτερο ενδεχόμενο κερδίζει έδαφος, καθώς δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι οι βράχοι θερμάνθηκαν αρκετά ώστε να σχηματιστούν οι δομές μόνο μέσω γεωχημείας.

«Στη Γη, παρόμοια ορυκτά σχηματίζονται συχνά όταν μικροοργανισμοί καταναλώνουν οργανική ύλη και αναπνέουν οξείδια του σιδήρου ή θειικά άλατα», τόνισε ο γεωβιολόγος Μάικλ Τάις, συν-συγγραφέας της μελέτης. Αυτό αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο ότι αντίστοιχες διαδικασίες έλαβαν χώρα και στον Άρη.

Αν και η NASA υπογραμμίζει ότι χρειάζονται περισσότερες αποδείξεις, η ανακάλυψη θεωρείται το πιο πειστικό ίχνος πιθανής ζωής που έχει βρεθεί ποτέ στον κόκκινο πλανήτη. Ωστόσο, η οριστική απάντηση θα δοθεί μόνο όταν τα δείγματα μεταφερθούν πίσω στη Γη, ώστε να εξεταστούν με πολύ πιο προηγμένα εργαστηριακά εργαλεία.

Το μεγάλο εμπόδιο είναι οικονομικό: το πρόγραμμα επιστροφής δειγμάτων αντιμετωπίζει περικοπές στον προϋπολογισμό της NASA. Παρ’ όλα αυτά, η επιστημονική κοινότητα τονίζει ότι η ανάλυση των βράχων αυτών μπορεί να απαντήσει σε ένα από τα πιο θεμελιώδη ερωτήματα της ανθρωπότητας: είμαστε μόνοι στο σύμπαν;