Στο προηγούμενό μου άρθρο, είχα αναφερθεί στο Sathorn Unique στη Μπανγκόκ, γνωστό και ως «Ghost Tower», έναν ημιτελή ουρανοξύστη που στέκεται εγκαταλελειμμένος στην καρδιά της πόλης.

Η ιστορία του αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα του πώς οικονομικές κρίσεις και κοινωνικές αναταραχές μπορούν να παγώσουν τη ζωή ενός κτιρίου, αφήνοντάς το να γίνει σύμβολο εγκατάλειψης και «φάντασμα» στον αστικό ορίζοντα.

Στο παρόν άρθρο, επεκτείνουμε αυτήν την προσέγγιση εξετάζοντας δέκα από τους ψηλότερους ουρανοξύστες στον κόσμο που παραμένουν άδειοι ή ημιτελείς, αποκαλύπτοντας πώς η φθορά και η εγκατάλειψη διαμορφώνουν σύγχρονα αστικά τοπία σε όλο τον πλανήτη.

Οι ουρανοξύστες συνήθως θεωρούνται σύμβολα δύναμης και προόδου, αλλά όταν μένουν ημιτελείς ή εγκαταλελειμμένοι, αποκτούν έναν αέρα μυστηρίου και μοναξιάς. Αυτά τα κτίρια μας υπενθυμίζουν ότι η ανθρώπινη φιλοδοξία μπορεί να συγκρουστεί με οικονομικές κρίσεις, κοινωνικές αναταραχές και τεχνικές προκλήσεις, αφήνοντας πίσω τεράστιες σκιές.

10. Torre Insignia (Μεξικό)

• Ύψος: 127 μέτρα

Η Torre Insignia, επίσης γνωστή ως Torre Banobras, είναι ένας από τους πιο εμβληματικούς εγκαταλελειμμένους ουρανοξύστες της Πόλης του Μεξικού. Σχεδιασμένη από τον αρχιτέκτονα Mario Pani Darqui και ολοκληρωμένη το 1962, η 25όροφη τριγωνική κατασκευή στέγαζε την έδρα της κρατικής τράπεζας Banobras. Η εγκατάλειψη του κτιρίου συνδέεται με τον σεισμό των 8,0 Ρίχτερ το 1985, ο οποίος προκάλεσε ανησυχίες για την ασφάλειά του, παρότι η κατασκευή άντεξε σε έξι μεγάλους σεισμούς μεταξύ 1985 και 2017 χωρίς σοβαρές ζημιές. Το κτίριο διαθέτει τον ψηλότερο καμπαναριό στον κόσμο, με τη μεγάλη καμπάνα να χτυπά σε ειδικές περιστάσεις μέχρι το θάνατο της καλλιτέχνιδας Yolanda Fernandez de Cordoba.

9. Beirut Trade Center (Λίβανος)

• Ύψος: περίπου 140 μέτρα
• Γνωστό και ως «Burj al-Murr» ή «Tower of Bitterness» «πύργος της πίκρας»

Η κατασκευή του Beirut Trade Center ξεκίνησε το 1974, μόλις ένα χρόνο πριν ξεσπάσει ο Λιβανέζικος Εμφύλιος. Ο 40όροφος ουρανοξύστης, γνωστός και ως Burj al-Murr, σχεδιάστηκε για γραφεία, κινηματογράφο και εστιατόριο προσβάσιμο με ελικόπτερο. Ωστόσο, η φθορά του πολέμου τον άφησε ημιτελή και δυσκολόμορφο στη συντήρηση. Το κτίριο μετατράπηκε σε σύμβολο της πόλης που υπέστη και σε έμπνευση για καλλιτεχνικές εγκαταστάσεις, όπως το έργο του Jad El Khoury που το μεταμόρφωσε προσωρινά σε «Tower of Air».

8. Plaza Tower (Νέα Ορλεάνη, ΗΠΑ)

• Ύψος: περίπου 162 μέτρα

Ο Plaza Tower, ολοκληρωμένος τη δεκαετία του 1960, υπήρξε ένας από τους ψηλότερους ουρανοξύστες της Νέας Ορλεάνης. Παρότι αρχικά φιλοξενούσε γραφεία και λίγες κατοικίες, προβλήματα με μούχλα και ασβέστη τον έκαναν ακατάλληλο για χρήση. Μετά τον τυφώνα Κατρίνα, το κτίριο γέμισε ζημιές και επικίνδυνες κατασκευαστικές ατέλειες. Παρότι υπήρξαν σχέδια για ανακαίνιση και μετατροπή σε κέντρο για ηλικιωμένους, η εγκατάλειψη και τα ατυχήματα το μετέτρεψαν σε σύμβολο αστικής φθοράς.

7. 909 Chestnut Street (Σεντ Λούις, ΗΠΑ)

• Ύψος: περίπου 179 μέτρα

Ο 909 Chestnut Street, γνωστός και ως One AT&T Center, ολοκληρώθηκε το 1985 και έγινε ένα από τα ψηλότερα κτίρια της Μιζούρι. Ο σχεδιασμός του με «φρουριακή βάση» τον καθιστά εντυπωσιακό αλλά κρύο και άδειο. Όταν η AT&T δεν ανανέωσε το μίσθωμα το 2017, το κτίριο έμεινε ακατοίκητο. Πρόσφατα αγοράστηκε για μόλις $3,6 εκατομμύρια, με σχέδια για μετατροπή σε κατοικίες και ψυχαγωγικές εγκαταστάσεις, αλλά η εξέλιξη έχει σταματήσει λόγω φορολογικών διαδικασιών.

6. Sathorn Unique (Μπανγκόκ, Ταϊλάνδη)

• Ύψος: περίπου 185 μέτρα
• Γνωστό ως «Ghost Tower», αυτός ο ημιτελής ουρανοξύστης έχει γίνει δημοφιλής προορισμός για περιπετειώδεις τουρίστες και φωτογράφους.

Στην καρδιά της Μπανγκόκ, ο Sathorn Unique παραμένει ημιτελής από την κρίση του 1997, αποδεικνύοντας πώς η οικονομική κατάρρευση μπορεί να παγώσει την πολυτέλεια. Το κτίριο έγινε διάσημο στους τουρίστες και τους urban explorers, που το περιγράφουν ως επικίνδυνο αλλά και γοητευτικό, σαν μια σύγχρονη χαμένη πόλη. Όπως και οι ghost towns της Ταϊλάνδης, ο Sathorn Unique συνδέει την ανθρώπινη φιλοδοξία με την εύθραυστη φύση της οικονομίας.

5. Torre de David (Καράκας, Βενεζουέλα)

• Ύψος: περίπου 190 μέτρα
• Αυτό το κτίριο, γνωστό και ως «Tower of David», έχει χρησιμοποιηθεί από καταληψίες ως κατοικία, δημιουργώντας μια μοναδική κοινότητα εντός του.

Η Torre de David στην Καράκας, γνωστή και ως Centro Financiero Confinanzas, έγινε το σπίτι χιλιάδων ανθρώπων όταν η χώρα αντιμετώπισε οικονομική κρίση. Ο 45όροφος ουρανοξύστης, που αρχικά προοριζόταν για τραπεζικά γραφεία, μετατράπηκε σε μια κατασκευή-κοινότητα με ηλεκτρισμό, νερό και καταστήματα. Η επίσημη εκκένωση το 2014 και οι ζημιές από σεισμό το 2018 τον μετέτρεψαν σε ένα παράδειγμα αστικής εγκατάλειψης.

4. 1 Seaport (Νέα Υόρκη, ΗΠΑ)

• Ύψος: περίπου 204 μέτρα
• Αυτός ο ουρανοξύστης έχει παραμείνει ημιτελής λόγω προβλημάτων με το θεμέλιο και νομικές διαμάχες, με την κατασκευή να έχει σταματήσει από το 2020.

Η υπόθεση του 1 Seaport δείχνει πώς ακόμα και οι πιο φιλόδοξες κατασκευές μπορούν να αποτύχουν. Μετά από προβλήματα στατικής επάρκειας, η κατασκευή έχει σταματήσει, αφήνοντας ένα επικλινές κτίριο σαν γιγάντιο παιχνίδι με μακέτες που δεν ολοκληρώθηκε ποτέ. Η φαινομενική απειλή του να πέσει προσδίδει στο άδειο κτίριο μια τρομακτική αλλά και συναρπαστική ατμόσφαιρα, όπως και στις ghost towns.

3. Oceanwide Plaza (Λος Άντζελες, ΗΠΑ)

• Ύψος: περίπου 206 μέτρα
• Αυτό το συγκρότημα τριών πύργων έχει παραμείνει ημιτελές από το 2019, με καλλιτέχνες να το χρησιμοποιούν ως καμβά για γκράφιτι και άλλες δημιουργίες.

Η ανάπτυξη Oceanwide Plaza, με τρία ημιτελή κτίρια, παραμένει ένα σύμβολο εγκατάλειψης πολυτελούς κατασκευής. Τα κτίρια έχουν γίνει χώρος για urban explorers και καλλιτεχνικές παρεμβάσεις, όπως graffiti και BASE jumping. Η αδυναμία ολοκλήρωσης του έργου αντικατοπτρίζει την αντίθεση ανάμεσα στη φιλοδοξία και την οικονομική πραγματικότητα.

2. Ryugyong Hotel (Πιονγκγιάνγκ, Βόρεια Κορέα)

• Ύψος: περίπου 330 μέτρα
• Γνωστό ως «Hotel of Doom», αυτό το πυραμιδοειδές κτίριο έχει παραμείνει ημιτελές από το 1992, με περιοδικές προσπάθειες ολοκλήρωσης που δεν έχουν επιτύχει πλήρως.

Το Ryugyong Hotel στη Βόρεια Κορέα ξεκίνησε το 1987 και παραμένει ημιτελής μέχρι σήμερα. Μετά την οικονομική κατάρρευση της χώρας τη δεκαετία του 1990, το κτίριο έμεινε άδειο, ενώ εξωτερικά μια νέα LED οθόνη προβάλλει προπαγανδιστικά μηνύματα. Το εσωτερικό παραμένει άδειο και απρόσιτο, δημιουργώντας έναν επιβλητικό αλλά «κενό» ουρανοξύστη που μοιάζει με σύγχρονο μνημείο εγκατάλειψης.

1. Goldin Finance 117 (Τιεντζίν, Κίνα)

• Ύψος: περίπου 596 μέτρα

Ο Goldin Finance 117 στην Κίνα είναι ένα από τα ψηλότερα κτίρια που παραμένουν ημιτελή. Ο οικονομικός κλονισμός του κατασκευαστή οδήγησε στην εγκατάλειψή του, αλλά υπάρχει σχέδιο ολοκλήρωσης μέχρι το 2027. Το κτίριο παραμένει ένα τεράστιο, σχεδόν φανταστικό σύμβολο που μοιάζει με ghost town στον ορίζοντα μιας μεγαλούπολης.